Οι ιστορικές ρίζες του Εθνικού Τυπογραφείου φτάνουν στα πρώτα χρόνια της Επανάστασης του 1821. Την περίοδο εκείνη, η δημιουργία, η οργάνωση τυπογραφείου κι η έκδοση εφημερίδας αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα για τις διοικητικές Αρχές του επαναστατημένου γένους, εφόσον ο έντυπος λόγος ως μέσο εξωτερίκευσης και γνωστοποίησης των αποφάσεών τους αναγνωρίστηκε από το πρώτο κιόλας συνταγματικού περιεχομένου κείμενο (Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος), το 1822. Η συμβολή των φιλελλήνων και των φιλελληνικών οργανώσεων της Ευρώπης διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή και συνέβαλε στη σχεδόν ταυτόχρονη με την ανάπτυξη του επαναστατικού κινήματος δημιουργία τυπογραφικών πυρήνων αρχικά στην Καλαμάτα, το Μεσολόγγι και τα Ψαρρά και στη συνέχεια στην Αθήνα, στην Ύδρα, στην Αίγινα, στο Ναύπλιο.
Τότε εκδόθηκαν οι εφημερίδες Σάλπιγξ Ελληνική (πρώτη έντυπη εφημερίδα σε ελληνικό έδαφος), Ελληνικά Χρονικά, Φίλος του Νόμου, Απόλλων, Εφημερίς των Αθηνών, Γενική Εφημερίς της Ελλάδος κ.ά.
Μετά την οργανωτική ανασυγκρότηση και το ενδιαφέρον του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, του Ιωάννη Καποδίστρια, για την ανάπτυξη της τυπογραφίας της Κυβερνήσεως, η βαυαρική διοίκηση που επιβλήθηκε από το μοναρχικό καθεστώς του Όθωνα με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας, βρήκε σε λειτουργία τον τυπογραφικό μηχανισμό, τον οποίο αμέσως προσάρμοσε στα πρότυπα κρατικής οργάνωσης που δημιουργήθηκε υπό τον τίτλο «Βασιλικόν Τυπογραφείον» (1833).
Έκτοτε, το μεν τυπογραφείο ως οργάνωση παρακολουθεί και προσαρμόζεται στην ανάπτυξη του διοικητικού συστήματος, εμφανίζοντας όλες τις τυπικές παθολογίες του σε οργανωτικό και λειτουργικό επίπεδο, η δε Εφημερίς της Κυβερνήσεως, το επίσημο κρατικό έντυπο που εκδόθηκε απ’ αυτό, από όργανο δημοσιοποίησης των κρατικών πράξεων, μετεξελίχθηκε από την αναθεώρηση του Συντάγματος το 1911 σε αναγκαίο μέσο νομιμοποίησής τους.
Ως σημαντικά γεγονότα για το Εθνικό Τυπογραφείο σ’ αυτή την πολύχρονη διαδρομή του μέχρι σήμερα, θα μπορούσαν να αναφερθούν:
- Η ίδρυση του “Τυπογραφείου της Διοικήσεως” στο Ναύπλιο, με τη βοήθεια του Γάλλου φιλέλληνα τυπογράφου Ντιντό (1825).
- Η μετονομασία του “Τυπογραφείου της Διοικήσεως” σε “Τυπογραφείον της Κυβερνήσεως” και η μεταφορά του στον Πόρο (1827).
- Η μετονομασία του “Τυπογραφείου της Κυβερνήσεως” σε “Εθνική Τυπογραφία” (1827).
- Η μετονομασία της “Εθνικής Τυπογραφίας” σε “Βασιλική Τυπογραφία”, με την άφιξη του Όθωνα και η μεταφορά στο Ναύπλιο (1833).
- Η μεταφορά του από το Ναύπλιο στην Αθήνα, στο κτίριο επί της συμβολής των οδών Σταδίου και Σανταρόζα (Παλιά Βουλή) (1835).
- Η ανάθεση της διεύθυνσής του στον Αλέξανδρο-Ρίζο Ραγκαβή (1841), ο οποίος επέκτεινε τις εκδοτικές δραστηριότητες πέραν της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και στην έκδοση αξιόλογων βιβλίων (Ελληνική χρηστομάθεια, Χημεία Λάνδερερ, Γεωργική και οικιακή οικονομία κ.ά.).
- Η μετονομασία του σε «Εθνικόν Τυπογραφείον» μετά την έξωση του Όθωνα (1862), ονομασία που διατηρείται μέχρι σήμερα.
- Ο οργανωτικός και μηχανολογικός εκσυγχρονισμός του, που πραγματοποιήθηκε την περίοδο του Χαριλάου Τρικούπη (1882-1893).
- Η εισαγωγή στην παραγωγική διαδικασία των μονοτυπικών μηχανών (περίπου 1900).
- Η μεταστέγασή του σε κτίριο που ανεγέρθηκε για τον σκοπό αυτό επί της οδού Καποδιστρίου, χώρος όπου στεγάζεται και λειτουργεί μέχρι σήμερα (1905).
- Η εισαγωγή στην παραγωγική διαδικασία των λινοτυπικών μηχανών (περίπου 1910).
- Η δημιουργία για πρώτη φορά κλάδων «τεχνικού προσωπικού» (θερμαστής, σιδηρουργός μηχανικός, γαλβανοπλάστης, στιχοτυπωτής, μονοτυπωτής, πιεστής, χαρτοθέτης, βιβλιοδέτης κ.ά.).
- Η επέκταση των κτιριακών του εγκαταστάσεων και προς το όπισθεν (προς την οδό Σολωμού) οικοδομικό τετράγωνο (1925).
- Η ίδρυση και λειτουργία στις εγκαταστάσεις του σχολής τυπογραφίας για την εξειδίκευση και πρόσληψη τυπογράφων (1952).
- Η σύσταση θέσης γενικού διευθυντή κι η πλήρης οργανωτική και διοικητική του αυτοτέλεια από το Υπουργείο Προεδρίας της Κυβερνήσεως (1975).
- Η εισαγωγή στις εκτυπώσεις των ταχυπιεστηρίων όφσετ (1984).
- Η συγκρότηση όλων των διευθύνσεών του σε ενιαίο διοικητικό τομέα κι η σύσταση θέσης ειδικού γραμματέα. Για πρώτη φορά ο διοικητικός προϊστάμενος δεν προέρχεται από την υπαλληλική ιεραρχία, αλλά είναι πολιτικό πρόσωπο (1985).
- Η εφαρμογή της ηλεκτρονικής τυπογραφίας στην επεξεργασία των εγγράφων κι η κατάργηση των λινοτυπικών και μονοτυπικών μηχανών (1990).
- Η υλοποίηση προγράμματος εκσυγχρονισμού, χρηματοδοτούμενου από πόρους του προγράμματος «Κλεισθένης» (1996-2000).
- Η πλήρης αποκατάσταση κι ανακατασκευή του κτιρίου, μετά τις σοβαρές βλάβες που προκλήθηκαν στις κτιριακές εγκαταστάσεις από τον σεισμό της Αθήνας του Σεπτεμβρίου 1999 (2000-2004).
- Η έκδοση του Νόμου 3469, που ρυθμίζει όλα τα θέματα που αφορούν το Εθνικό Τυπογραφείο και την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και προβλέπει μεταξύ των άλλων και τη σύσταση νομικού προσώπου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «Μουσείο και Βιβλιοθήκη Εθνικού Τυπογραφείου» (2006).